Saimir A. Lolja, The Nation-Free Recipe – How the Triple Entente served Comintern, 2nd ed., Austin Macauley Publishers, New York, 2024. ISBN 978-1-6497973-4-6
www.amazon.com/Nation-Free-Recipe-Triple-Entente-Comintern/dp/1649797346/ref=sr_1_1?
Pse është i domosdoshëm të preket shpejt? Dhe rilexohet, sepse lexuesi tani përparon duke zbuluar çka akoma nuk thuhet, pasurohet në çfar dihet dhe lartësohet mbi çfar kuptohet. Brendia e tij shtrihet në Europë, Mesdhe, trojet shqiptare që nga fillimi i shekullit XX e deri tani. Ngjarjet, njerëzit në to, idetë, regjisorët janë të gjithë e të gjitha jo rastësi dhe të lidhura me një fill që vazhdon edhe tani.
Kur europianët po ndriçonin vetveten, Renes Descartes shkrojti në vitin 1637: “Cogito, ergo sum” (Jam kur mendoj). Që domethënë se çdokush dëshiron të jetë vetvetja. Prandaj ata që e lexojnë kalojnë para, ngjiten më lart dhe ndjehen më mirë.
Libri fillon me shkrimin “Universalizmi dhe Nacionalizmi” të Dhjetorit 1943 ku “…Komunisti kërkon: Hiq dorë nga vllau tënd i gjakut dhe unë të bëj vlla me të gjithë njerëzit e kësaj bote.” Përgjigja që i jepet dhe të tjerat janë aty.
Në faqen tjetër është një pyetje që iu bë dy oficerëve britanikë në një fshat të Dibrës në Maj 1944: “Siç e dini, tre parti politike janë në Shqipëri: agjentët e Gjermanisë, agjentët e Rusisë dhe agjentët e Anglisë. Ajo është e kuptueshme, por ajo që asnjëri nga ne nuk e kupton është se përse agjentët e Rusisë paguhen me ar anglez”. Përgjigjen e jep ky libër pas 80 vitesh dhe e cila vlen për të kuptuar të tashmen dhe 130 e më shumë vitet e shkuara.. Dhe pak nga pyetjet e tjera të cilat përgjigjen, ndryshe nga si mendohet, në libër janë:
Trojet shqiptare në fillim-shekullin XX u krasitën deri në rrëzë. Pse e si, nga cilët?
Çfar ishin Lufta I Botërore dhe Lufta II Botërore?
Tre Jugosllavi (Serbi të Mëdha) u krijuan në shekullin XX. Pse e si, prej kujt?
Kënga e luftës së shenjtë sllave (Svyashchennaya Voyna) ose e xhihadit sllav këndohet akoma. Kur e ku?
I njëjti shi monedhash prej ari dhe ndihmash në armatime, stërvitje, ndërlidhje, organizime, veshje e ushqime ra gjatë Luftës II Botërore mbi Jugosllavi, Shqipëri dhe Greqi. Kujt, nga kush, pse?
Ku shkuan qindra ton ar i grabitur popullatës me dhunë e tortura në vitet 1945-1946?
Çfar ishte e ashtuquajtura Perdja e Hekurt pas Luftës II Botërore dhe zgjatim i kujt vije ishte?
Pse ndodhi çmenduria e viti 1997 në Shqipëri para luftës që i dha lirinë Dardanisë më 1998-1999?
Të vërteta absolute nuk ka dhe pyetja që i kumbon secilit është me mbetur mbrapa, anash dhe pa busull apo me qenë më afër të vërtetave dhe me busull të vajosur? Përgjigjen dhe energjinë e merrni kur preket ky libër tani; do të kënaqeni sepse do jeni të ndriçuar për të tashmen dhe të ardhmen
Çdo Shqiptar duhet ta lexoj këtë libër.